MTZ Belarus znany jest jako ciągnik solidny, wytrzymały i zdolny do pracy nawet w najcięższych warunkach. Rozwiązania techniczne w nim zastosowane pozwalają na eksploatację tam, gdzie najnowsze modele zachodnich maszyn nie zdają egzaminu. Konstruktorzy tego ciągnika, mając na uwadze komfort pracy operatora, zadbali również o mechanizm wspomagania kierownicy, niestety w starszych modelach jest on oparty na serwomechanizmie który często sprawia problemy. Rozwiązaniem gwarantującym bezproblemowe działanie wspomagania jest montaż zestawu wspomagania na orbitrol. Zestawy takie, zarówno do ciagników z napędem na przednią oś jak i bez napędu, można zakupić w sklepie internetowym Mizar.

 

Fot. 1.  Zestaw wspomagania MTZ Belarus 4x4

 

Zestaw taki jest oparty na częściach stosowanych w nowszych wersjach tych ciągników, w których fabrycznie montowano wersje z orbitrolem. Do zestawu dołączona jest instrukcja montażu, zawierająca wskazówki oraz zdjęcia zamontowanych elementów. W czasie montażu pojawia się jednak wiele pytań. W tym artykule postaram się odpowiedzieć na najczęstsze z nich.

 

 Czy blokada tylnego mostu będzie działać po montażu nowego rozwiązania?

Otóż, zależy to od przyjętego sposobu montażu. Załączanie blokady tylnego mostu w ciągniku MTZ realizowane jest hydraulicznie poprzez otwarcie zaworu na kolumnie serwomechanizmu. Aby blokada zadziałała, konieczne jest zachowanie doprowadzenia oleju pod ciśnieniem. W tym celu, należy po zdemontowaniu starego zaworu rozdzielającego i zamontowaniu orbitrola w kolumnie serwomechanizmu, podłączyć przewód powrotny od orbitrola (wyjście oznaczone symbolem T) do trójnika wskazanego na poniższym zdjęciu. Strumień oleju z króćca powrotnego orbitrola, poprzez trójnik i zawór załącza blokadę tylnego mostu.

 

Fot. 2 Miejsce podłączenia powrotu oleju z orbitrola

 

Czy po montażu zestawu wspomagania na orbitrol można zachować działanie automatycznego załączania blokady?

Tak, jest to możliwe po wykonaniu pewnych modyfikacji. W pierwotnym układzie z serwomechanizmem, w odpowiednim ustawieniu włącznika blokady, jest ona automatycznie rozłączana po skręceniu kół i ponownie uruchamiana po ustawieniu kół na wprost. Możliwe jest to dzięki umiejscowieniu zaworu na kolumnie serwomechanizmu. W momencie skręcania kół, ślimak na wałku zaworu sterującego zmienia położenie grzebienia (półksiężyca) na wałku głównym kolumny serwomechanizmu a co za tym idzie przesuwa zębatkę tłoka. Na tylnej ściance tej zębatki jest wgłębienie, które umożliwia otwarcie zaworu sterującego blokadą podczas jazdy na wprost, oraz zamykanie zaworu przy skręceniu kół.

 

Rys. 3. Schemat przekładni serwomechanizmu.
1 – ślimak na wałku zaworu rozdzielającego
2 – półksiężyc z grzebieniem
3 – zębatka tłoka
4 – tłoczysko
5 – tłok
6 – wąs kolumny serwomechanizmu

 

Montaż wspomagania na orbitrol wiąże się z demontażem takich elementów jak drążki poprzeczne oraz półksiężyc w kolumnie serwomechanizmu. Bez tych części blokada automatyczna nie będzie działać, jednak jest sposób aby zachować tę funkcjonalność. Wiąże się to z wykonaniem pewnych przeróbek. Na początek należy zdemontować stary półksiężyc nr. 2 na rys. 3, a w jego miejsce założyć nowy półksiężyc (fot 4.) ze specjalną krzywką która będzie załączać i rozłączać zawór blokady.


Fot. 4. Półksiężyc z krzywką.

 

Dodatkowo należy zdemontować tłok razem z zębatką, natomiast miejsce po siłowniku zaślepić specjalną zaślepką (fot. 5) lub odpowiednio dociętą grubą blachą z uszczelką. Inna możliwość to wymontowanie zębatki, tłoka oraz tłoczyska i pozostawienie oryginalnego cylindra.

Aby automatyczna blokada zadziałała, należy jeszcze połączyć wąs kolumny serwomechanizmu z drążkiem poprzecznym. W przypadku zestawu do ciągnika bez przedniego napędu, pozostawiamy oryginalne połączenie. Natomiast w ciągniku z przednim napędem można  to zrobić za pomocą krótkiego drążka reakcyjnego, łącznika stabilizatora lub np. linek stalowych. Ważne jest, aby ruch kierownicą przekazywany był poprzez drążek poprzeczny, na wałek kolumny serwomechanizmu i zamocowany na nim półksiężyc z krzywką sterującą zaworem blokady. Warto przemyśleć sposób połączenia dźwigni z drążkiem, ponieważ im mniejszy luz uzyskamy na tym połączeniu, tym dokładniejsze będzie działanie krzywki półksiężyca a tym samym sterowanie blokadą.

 

 

Fot. 5. Zaślepka otworu po wymontowanym tłoku serwomechanizmu .

 

 

Czy modyfikacja opisana powyżej jest jedyną możliwością zachowania blokady tylnego mostu?

Nie jest to jedyna możliwość, jednak jest najtańsza i najprostsza do wykonania. Inne opcje to montaż elektrozaworu sterowanego elektrycznie lub zaworu mechanicznego na pedał, montowanego pod podłogą kabiny. Rozwiązania te najczęściej stosowane są w przypadku montażu orbitrola na zmodyfikowanej kolumnie kierowniczej, kiedy kolumna serwomechanizmu jest wyłączana z układu i często demontowana. Ponieważ pełni ona rolę m. in. zbiornika oleju, po jej demontażu należy zamontować zbiornik oleju do układu wspomagania.

Czy w przypadku montażu wspomagania na orbitrol, wałek orbitrola powinien być gładki czy ze ślimakiem?

W przypadku montażu wałka bez ślimaka nie jest wymagane modyfikowanie pozostałych elementów. Zarówno półksiężyc jak i zębatka sterująca blokadą mogą zostać na swoim miejscu. W zestawach oferowanych w naszym sklepie jest wałek ze ślimakiem. W tym przypadku do prawidłowego bezkolizyjnego działania, należy ściąć zęby na półksiężycu  serwomechanizu lub w jego miejsce zamontować tuleję. Oba sposoby montażu nie umożliwiają działania automatycznej blokady tylnego mostu bez dodatkowych modyfikacji (montażu półksiężyca z krzywką i połączenia drążka poprzecznego z wąsem kolumny serwomechanizmu).

Czy bardziej opłaca się kupić gotowy zestaw czy lepiej samodzielnie skompletować części?

 Zdecydowanie lepiej zakupić gotowy zestaw. Przemawia za tym kilka argumentów:

 1.      zestaw jest kompletny czyli zawiera wszystkie elementy potrzebne do montażu

 2.      elementy te są dopasowane do konkretnego ciągnika oraz do siebie nawzajem, co pozwala na bezproblemowy montaż

 3.      zestaw jest tańszy niż pojedyncze części oraz objęty dwuletnią gwarancją.

 

 W razie dodatkowych pytań odnośnie wspomagania prosimy dzwonić na numer: 15 687 50 02